ESKİ TÜRKLERDE Devlet YönetimiTürk devlet lerinde kut inancına göre hükümdarlara verilen siyasi iktidar yeryüzünde ikiye ayrılarak doğu ve batı yönünde yayılmaktaydı. Ülkede siyasi ve idari teşkilatlanma bu düzene göre şekillen mekteydi. Bu idari teşkilatlanmada ülkenin “DOGU” tarafı her zaman üstün durumdaydı. Ülkenin “BATİ” tarafı ise doğuya bağlıydı.
DEVLETİN idari merkezi “doğu” taraftaydı. Kağanın ikamet ettiği otağ burada bulunurdu. Bu otağın kapısı kutsal kabul edildiği için doğuya açılırdı. Batıya ise hükümdarın kardeşlerinden biri “YABGU” unvanı ile görevlendirilirdi. Örneğin 552 yılında Kök Türk Devleti’ni kuran BUMİN KAĞAN, devletin doğu tarafında kağan olarak oturdu, batı bölgesini de “YABGU” unvanı ile kardeşi İstemi’ye bıraktı. Yabgu, kağanın yüksek hâkimiyetini tanımakta, iç ve dış işlerini onun adına yürütmekteydi. Kendi iç işlerinde ise tamamen serbestti.
KÖK TÜRKLER, UYĞURLAR ve diğer Türk devletleri teşkilat yapılarında Büyük Hun Devleti’ni esas almışlardır. Çin kaynaklarına göre Kök Türklerde yirmi sekiz unvan ve memuriyet vardır. İlk Türk devletlerine ait saraylarda görev yapan başlıca memurlar ise şunlardır: TAMGACI (damgacı): MÜHÜRDAR, AĞACI: HAZİNEDİR, EMÇİ (otacı): TABİP, DOKTOR, TİLMAÇ: TERCÜMAN, ATAMAN: TIĞIN EĞİTMENİ, YARGAN: YARGIÇ, BİTİKÇİ: KATİP, SUBAŞI: ORDU KOMUTANI.
ESKİ TÜRKLERDE İDARİ YAPİ.
ESKİ Türklerde Devlet Yönetimi DOĞU ve BATI KANADI olmak üzere iki kanattan oluşmak taydı. Batı kanadını YABĞU adı verilen yönetici idare etmekteyken, Doğu kanadını KAĞAN adı verilen yönetici idare etmekteydi.
DEVLET yönetiminde MALİ işleri için TUDUN, AĞICI, İdari işler için YABGU, AYGUCI, ADLI işler için YARGAN ve ASKERİ işler için ŞAD, APATARKAN adında görevliler bulunurdu.
Sevda Amanova
Bizi Seçdiyiniz üçün təşəkkür edirik
